Botta Can Yeleği Zorunlu mu?

Botta Can Yeleği Giymek Zorunlu mu?

Göl, deniz ve nehirlerde kullanılan küçük motorlu ya da motorsuz botlar; balıkçılık, gezi ve su sporları gibi birçok alanda yaygın olarak tercih edilmektedir. Ancak bu tür su araçları, boyutları küçük olmasına rağmen, ani batma, devrilme veya denge kaybı gibi riskler nedeniyle mutlaka güvenlik önlemleriyle birlikte kullanılmalıdır. Bu bağlamda en sık sorulan sorulardan biri de “Botta can yeleği zorunlu mu?” sorusudur. Türkiye’deki yasal düzenlemeler ve güvenlik standartları bu konuyu oldukça açık şekilde tanımlar. İşte detaylarıyla yanıtı:

Botta Can Yeleği Bulundurmak Zorunlu mudur?

Evet, Türkiye'de botla suya açılan herkes için uygun sayıda can yeleği bulundurmak yasal olarak zorunludur.

Bu zorunluluk şu kapsamlarda geçerlidir:

• Motorlu ya da motorsuz fark etmeksizin, tüm özel botlar bu kurala dahildir.
• Teknede olduğu gibi, botta bulunan kişi sayısı kadar CE sertifikalı can yeleği bulundurulmalıdır.
• Yüzme bilmeyen kullanıcılar ve çocuklar için, uygun beden ve taşıma kapasitesine sahip can yelekleri kullanılmalıdır.
• Sportif amaçla kullanılan şişme botlar, balıkçı botları, gezi botları, kano ve kürekli küçük teknelerde de bu zorunluluk geçerlidir.

Yasal Dayanak ve Denetim Yetkisi

Botlarda can yeleği zorunluluğu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve İl Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından belirlenen mevzuatlara dayanmaktadır.

• Amatör Denizci Yönetmeliği ve İç Sular Yönetmeliği, bot ve benzeri deniz taşıtlarında can yeleği bulundurulmasını zorunlu kılar.
• Liman başkanlıkları, jandarma, sahil güvenlik ve orman muhafaza memurları tarafından yapılan denetimlerde eksiklik tespit edilirse para cezası ve seyrüsefer yasağı uygulanabilir.

Sadece Bulundurmak Yetmez, Doğru Şekilde Kullanılmalıdır

Yasal olarak can yeleği bulundurmak zorunludur; ancak belli durumlarda can yeleğinin giyilmesi de mecburidir:

• 12 yaşından küçük çocuklar, botla seyahat ederken can yeleğini giymelidir.
• Yüzme bilmeyenler, açık suya çıkarken yeleği takmalıdır.
• Fırtına, sis, düşük görüş koşulları ve gece seferlerinde can yeleği takılması tavsiye değil, güvenlik gereğidir.
• Balık tutarken veya ayağa kalkılarak hareket edilen küçük botlarda dengenin bozulması kolaydır; bu nedenle aktif kullanımlarda yelek takılması hayati öneme sahiptir.

Bot Kullanırken Uygun Can Yeleği Seçimi Nasıl Olmalı?

Sadece yelek bulundurmak değil, uygun özellikte ve sertifikalı can yeleği bulundurmak da zorunludur. Aksi takdirde ekipman geçersiz sayılır.

• CE ve EN ISO 12402 sertifikalı olmalıdır.
• Kişinin kilosuna göre yüzdürme kapasitesi (Newton değeri) uygun olmalıdır.
• Çocuklar için özel bedenlerde ve ense destekli yelekler tercih edilmelidir.
• Yeleklerde reflektör, düdük ve tercihen ışık aparatı bulunmalıdır.
• Yelekler kolay erişilebilir, kuru ve görünür bir alanda tutulmalıdır.

Can Yeleği Bulundurmanın Güvenlik Avantajları

Botlarda can yeleği zorunluluğu sadece mevzuat gereği değil, doğrudan hayatta kalma ihtimaliyle ilişkilidir.

• Ani batma veya alabora durumlarında kişiyi su üstünde tutar.
• Bilinç kaybı halinde başı su üzerinde tutarak boğulmayı önler.
• Özellikle küçük ve şişme botlarda, dalga ve rüzgâra karşı emniyet sağlar.
• Acil kurtarma sırasında görünürlüğü artırır ve kurtarma süresini kısaltır.

Botta Can Yeleği Olmazsa Ne Olur?

Can yeleği bulundurulmayan botlar için uygulanan yaptırımlar şunlardır:

• Para cezası uygulanır (deniz veya iç su yetkili denetim makamlarına göre değişkenlik gösterir).
• Tekrarı halinde botun bağlanması ya da sahadan men edilmesi mümkündür.
• Kazalarda eksik yelek, kullanıcıya asli kusur olarak geri döner.

Botta can yeleği bulundurmak yalnızca yasal bir zorunluluk değil; su üzerinde geçirilen her an için temel bir güvenlik kuralıdır. Özellikle küçük ve alabora riski yüksek olan botlarda, uygun sayıda ve doğru özelliklerde can yeleği bulunması; hem denetimlerde sorun yaşanmaması hem de acil durumlarda hayatta kalma şansının artması açısından vazgeçilmezdir. Unutmayın: Bot küçük olabilir ama risk büyük. Güvenlik, can yeleğiyle başlar.