Teknede Can Yeleği Zorunlu mu?

Teknede Can Yeleği Giymek Zorunlu mu?

Tekneyle denize açılmak, birçok kişi için özgürlük, huzur ve doğayla bütünleşme anlamına gelir. Ancak denizcilik faaliyetlerinde güvenlik, keyif kadar öncelikli bir konudur. Bu güvenliğin en temel yapı taşlarından biri de can yeleğidir. Teknede can yeleği bulundurmanın yalnızca bir tavsiye değil, aynı zamanda yasal bir zorunluluk olduğunu bilmek, her denizcinin ve yolcunun sorumluluğudur. Peki, teknede can yeleği zorunlu mu? Türkiye’de ve uluslararası denizcilik kurallarında bu durum nasıl düzenlenmiştir? İşte detaylı açıklamalar ve dikkat edilmesi gereken hukuki noktalar.

Türkiye'de Can Yeleği Zorunluluğu

Türkiye’de teknelerde can yeleği bulundurulması ve kullanılması, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından denetlenen yönetmeliklere ve mevzuatlara tabidir.

Yasal Zorunluluk

• Ticari teknelerde, yolcu sayısı kadar onaylı can yeleği bulundurulması zorunludur.
• Özel teknelerde (amatör deniz taşıtları) da kişi sayısına uygun adette can yeleği bulundurulması şarttır.
• 12 yaşından küçük çocuklar için çocuklara özel can yelekleri bulundurulmalıdır.
• Motorlu su araçlarında (jetski, sürat teknesi vb.) seyir esnasında can yeleği giyilmesi mecburidir.
• Can yeleklerinin kullanıma hazır, kolay ulaşılabilir ve onaylı olması gerekir (CE ya da Türk Loydu sertifikalı).

Denetim ve Cezai İşlemler

• Liman başkanlıkları, Sahil Güvenlik ve jandarma tarafından yapılan denetimlerde eksik ya da uygunsuz can yeleği tespit edilirse, para cezası ve seyrüsefer yasağı gibi yaptırımlar uygulanabilir.
• Yolcu taşımacılığı yapan teknelerde yeleklerin göze görünür ve erişilebilir şekilde yerleştirilmesi zorunludur.

Uluslararası Kurallarda Can Yeleği

Uluslararası sularda seyir yapan teknelerde, SOLAS (Safety of Life at Sea) ve IMO (International Maritime Organization) standartlarına uyum zorunludur.

• Yolcu sayısından fazla adette onaylı can yeleği bulunmalıdır.
• Yelekler reflektörlü, ışıklı, düdüklü ve CE ya da USCG sertifikalı olmalıdır.
• Gemilerde çalışan tüm personelin yelekleri ayrıca işaretlenmelidir.
• Fırtına, gece seferi ya da tehlikeli bölgelerde can yeleklerinin giyili olması tavsiye değil, zorunludur.

Kimler Can Yeleği Takmak Zorundadır?

• 12 yaş altı çocuklar, seyir esnasında mutlaka can yeleği takmalıdır.
• Yüzme bilmeyen bireyler, açık denizdeyken yeleksiz bırakılmamalıdır.
• Yüksek hızda seyreden motorlu teknelerde, sürücü ve yolcuların can yeleği giymesi yasal zorunluluktur.
• Fırtına, sis, gece yolculuğu, yolcu bindirme/indirme gibi özel durumlarda herkesin yelek giymesi hayati önemdedir.

Can Yeleği Taşırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Yeleklerin yüzdürme kapasitesi (Newton değeri) kişi başı uygun olmalıdır.
• Çocuklar için özel beden ve tasarımda yelekler bulundurulmalıdır.
• Yelekler görünür, kolay erişilebilir ve kuru bir yerde muhafaza edilmelidir.
• Periyodik bakım ve yüzdürme testleri yapılmalıdır.
• Işık, düdük ve reflektör gibi yardımcı güvenlik unsurları bulunmalıdır.

Teknede bulundurulan yelek sayısı, kişi sayısından eksikse veya arızalı yelek bulunuyorsa bu durum yasal olarak kusur ve ihmal sayılır.

Can Yeleği Bulundurmanın Faydaları

• Ani düşme, denge kaybı veya çarpışmalarda kişiyi su üstünde tutar.
• Bilinç kaybı durumunda başın su üstünde kalmasını sağlar.
• Geceleri ya da fırtınalı havalarda görünürlüğü artırır.
• Kurtarma ekiplerinin sizi daha kolay tespit etmesine yardımcı olur.
• Panik anlarında güvenlik hissi vererek daha sakin davranmayı sağlar.

Türkiye'de hem amatör hem ticari teknelerde can yeleği bulundurmak yasal olarak zorunludur ve eksikliği halinde ciddi yaptırımlar uygulanabilir. Bu zorunluluk yalnızca denetimlerin değil, denizde güvenliğin en temel şartıdır. Doğru sayıda, uygun özelliklerde ve sertifikalı can yeleği bulundurmak, teknede geçirilen zamanın sadece keyifli değil, aynı zamanda güvenli olmasını sağlar. Unutmayın: Can yeleği takmak bir tercih değil, hayatta kalma önlemidir.